Varoluşundan beri puro, türlü gelenekleri ve çeşitli olgularla olan etkileşimiyle birlikte her daim geniş ve keyifli bir dünya olagelmiştir. Bu dünya ise Christopher Columbus ve ona bağlı Luis de Torrez ve Rodrido de Jerez sayesinde yaratılmış ve Eski Dünya'ya tütün, ilk defa 1492 yılında taşınmıştır.
1) Puro Kutuları
Mucitleri: Herman ve August Upmann Kardeşler
Yıl: 1864
Kendi hâlinde bankacılık yapan Alman Upmann Ailesi, milletine has ayrıntı ve dikkate değer veriş yapılarına rağmen işlerinde çok büyük bir başarıya ulaşamamışlardır. Nitekim puro işine girişleri de çeşitli şüphelere neden olmuştur. Ancak kardeşler tüm zorluklara rağmen puro işine kalplerini ve ruhlarını katmışlar ve zamanın puro dünyasının kaprislerine dayanmışlardır. Nitekim tamamen aşk ile başlayan bu iş, günümüzün bilinen H. Upmann markasının doğmasına ve Upmann Kardeşlerin bu piyasa içinde hatırı sayılır bir yere gelmelerine dek devam etmiştir.
Herman Upmann ve August Upmann (Ortada)
H. Upmann'ın satış yeri 1844'te açılmadan önce kardeşler, Almanya'daki önemli banka müşterilerine puro kaynağı oluşturmakla uğraşmışlardır. Bu purolar Avrupa'ya zamanın gelenekselliğinde fıçılarda ya da deri çuvallarda ayrı ayrı taşınmıştır. Upmann Bankası'nın zengin müşterilerine puroları bu şekilde hediye etmek istememesi özel bir kutu takdimini akla getirmiştir. Bu sebeple Upmann'lar, purolar için dizayn edilmiş kutular yapmaya başlamışlardır.
H. Upmann tarafından dekore edilen ve kaliteli sedirden üretilen kutular, banka müşterilerini oldukça memnun etmiş ve kardeşlerin bu dahiyane ve basit fikri zengin müşterilerin dostlarına akşam yemeğinden sonra, puro ikram etmeden önce H. Upmann baskılı puro kutusunu açma ve puroyu bu yolla takdim etme ritüelini oluşturmuştur. Purolar bittikten sonra tüketici herhangi başka bir puroyu korumak için de bu kutuları kullanmıştır.
Böylece şirket adı ile müşterilerine uygun bir hediye yaratmayı başaran Upmann Kardeşler müşterilerini bankalarına teşvik etmekle kalmamış aynı zamanda puroda yeni bir dönemin de başlamasını sağlamışlardır. Kutulu ürün pazarlamak isteyen tüm markalar H. Upmann'ın ürettiği kutulara yönelmişlerdir. Üretici tarafından yazılmış bilgiler bulunduran kutular günümüzde de boyutlarına göre çeşitli boylarda satılmaktadır. Şüphesiz ki bu yeniliğin altında Upmann'ların imzası bulunmaktadır.
2) Puro Yüzükleri
Mucidi: Gustave Bock
Yıl: 1854
Gustave Bock
Puro bantlarının bulunuşu ile ilgili sayısız hikâye ve efsane bulunmaktadır. Ancak tüm bu mitler puro bantlarının aslında tütün ve nikotin lekelerine karşı eldiven görevi görmesi varsayımına dayanmaktadır ve gerçeği yansıtmaktan uzaktır. Puronun tarihi içinde nikotin sebepli II. Katerina'nın yaptığı gibi ipek eldivenler ya da kâğıtlar kullananlar olmuştur fakat puro bandının bulunuş öyküsü sanılandan çok daha basittir.
1850 yıllarında Avrupa'ya giden puro sayısının artışı büyük bir rekabetle sonuçlanmış ve üreticiler rakipleri ile başa çıkmak için etkili yöntemler bulmaya gayret etmişlerdir. 1854 sonuna doğru Gustave Bock tarafından bulunan puro yüzükleri (ki o vakit Upmann'ların icadı puro kutuları yokken) zamanın pazarlamasında önemli bir öne çıkış yaratmıştır. Yine isimsiz fıçılarda ya da deri çuvallarda yollanan purolar en azından markaya ait yüzüklerle pazarlanmış ve bu farklılık tüketici üzerinde büyük bir etki bırakmıştır.
3) Kutu Desenleri
Mucidi: Ramon Allones
Yıl: 19. yüzyıl
19. yüzyılın sonlarında tüm puro üreticileri ürünlerini kendi kutularında satmaya başlamışlar ve bu sebeple tekdüze bir pazarlama ortaya çıkmıştır. Bugün de bilinen markalardan olan Ramon Allones, her ne kadar üretim maliyeti yüksek olsa da parlak renkler ve hoş oymalar içeren kutular hazırlayarak işi bir adım öteye götürmüş, farkını ortaya koymuş ve mitolojik ya da yöresel motiflerin kutulara işlenmesi günümüz süslü kutularının doğmasına sebep olmuştur.
4) Halk Okuması
Mucidi: Julian Rivero
Yıl: 1865
Puro üretim tarihine büyük katkılarda bulunan bir başka isim ise Havana'daki El Figaro adlı puro fabrikasının sahibi Julian Rivero'dur. Onun katkısı ürünlerin reklâmına ya da puro ve tüketici ilişkisine etki etmedi ancak bu kültüre önemli bir gelenek ve eğlence getirdi.
Uzun yıllar boyunca Küba'daki puro fabrikalarının iş monotonluğundan ve yarattığı yorgunluktan şikayet eden çalışanlara günün 12 saati mola verdirmeden dinlenme ihtiyacını bir miktar sağlayan Rivero, fabrikada kitap okuma ritüelini başlatmıştır. Bu sebeple fabrikanın ortasına konmuş bir sandalyede kitap, haber okuyan ya da eğlenceli konulardan bahseden bir kişi fabrikaya farklılık getirmiştir. Birçok kaynakta bu geleneğin Jaime Partagas tarafından başlatıldığı söylense de Partagas fabrikasında bu yenilik 1866 yılında başlamış ve orada bir değişiklik olarak okuyucuya sandalye değil uygun bir kürsü verilmiştir.
Fidel Castro'nun rejimi bu özelliği sonradan pragmatist açıdan kullanmaya başlamış ve Fidel Castro tarafından bireysel olarak yönlendirilen hatipler iş zamanının sonuna doğru bu yolla çalışanlara saatlerce rejim propagandası yapmışlardır.
5) Humidor
Mucidi: Zino Davidoff
Yıl: 20. yüzyıl ortaları
Humidor, 20. yüzyılın sonlarına doğru icat edilmiştir. Peki, günümüzün gerekli aksesuarlarından olan humidor yokken purolar acaba nasıl muhafaza edilmişti?
Cevap; basit. Puronun yurdu kabul edilen Orta Amerika'nın nemli tropik iklimi tütünün ideal ortamını sağlamıştır; ne çok kuru, ne çok nemli... Öte yandan Avrupa'nın farklı iklim yapısı puronun dayanabilmesi için gerekli şartları tam olarak sağlamasa da özellikle Avrupa'nın düz bölgelerinde yaz aylarının nemli ve sıcak olması yine puro için öyle ya da böyle elverişli bir ortam oluşturmuştur.
Ancak kış aylarında puronun orijinal kalitesinde kalması pek mümkün olmamıştır. Soğukta hızlıca bozulmaya başlayan purolar için Avrupa'da tütünlere uygun odalar hazırlanmıştır. Taş duvar, meşe kapılar ve ahşap iç kaplamalara sahip Avrupa ev ve kalelerinin bodrumları bir süre iş görmüştür. Bu odaları zamanına göre büyük birer humidor olarak görmek mümkündür. Bu sebeple 20. yüzyılın ortalarına rağmen hiç kimse puro saklamak için özel bir ürün icat etmeyi aklına getirmemiştir. Zamanla Avrupa'nın gitgide daha ılıman bir iklime bürünmesi ve kuruluk sebebiyle kıta içinde satılan puroların kalitesi gitgide düşmeye başlamıştır. Bu sebeple şimdi inanması güç bir durum ortaya çıkmış ve puro dükkânlarında ürünler kurumadan içilebilmesi sebepli birkaç gün içinde satılır hâle gelmişlerdir.
Zino Davidoff
Bu durumu fark eden ilk kişi, Küba'dan yeni dönen Zino Davidoff olmuştur. Puro hususunda tüm incelikleri öğrenmiş bir adam için, Avrupa ile Küba'daki tütün kalitesinin farkı ortadadır. Davidoff'un kaliteli tütün ve puroya olan aşkı onu puroları mikroklima altında ve nem için optimal koşullarda saklayacak özel bir kap üretmeye itmiştir.
İlk humidor örnekleri; bir kap suyun yerleştirildiği sıradan dolaplar ya da altında nemli bir kumaş parçası bulunduran tahta kutular olmuştur. Davidoff'un hazırladığı bu sistemde duran puroların kalite farkı diğer purolar karşısında kısa zamanda anlaşılmıştır. Zino, biraz daha ileri giderek bu humidorları kullanmayan dükkânlara puro teminini durduracağı bilgisini vermiş ve bu tehdit, yeni sistemin hızla yaygınlaşmasını sağlamıştır.
Humidorun yararının ortada olmasına rağmen bu yenilik her yerde tam anlamıyla kabul edilmemiştir. Örnekse, Davidoff humidor için ilk büyük seri üretimini 1968 yılına kadar yapamamıştır. Fransa ve İspanya'da da 30 yıl öncesine kadar humidorlar hiç de rağbet görmemiş, her büyük yenilik gibi humidorun gerçek önemi bulunuşundan yıllar sonra anlaşılmıştır.
Çevrilmiştir.
إرسال تعليق